مـقالات ســایت
وزارت آموزش و پرورش از ابتدای تاسيس نقش مهمی در توسعه ورزش ايران داشته است که وجود مدرسه دارالفنون و تربيت ورزشکاران و معلمان ورزش خود گواهی بر اين مطلب است.
به گفته استاد ناصر عظيمي مدرسه دارالفنون داراي 2 حياط بود يکي باغ و ديگري ورزش که در اين مدرسه 4 زمين واليبال ، 2 زمين بسکتبال ، يک سالن با 14 ميز پينگ پنگ و 1 سال کشتي . اين مدرسه محل تحصيل بسياري از بزرگان ورزش ايران است که مي توان به حسين صدقياني پدرفوتبال ايران اشاره کرد ضمن اينکه در همان ايام مير مهدي ورزنده و بعدها اساتيدی چون داود نصيری ، مصطفي گرايلی ، مهدي نيکخو و مرتضي مسعوديان به عنوان معلم ورزش در مدرسه دارالفنون حضوري موثر داشته اند .
در اينجا تاريخچه مدرسه دارالفنون از نظرتان مي گذرد :
دارُالفُنون نام مدرسه‌اي است که به ابتکار اميرکبير در زمان ناصرالدين‌شاه براي آموزش علوم و فنون جديد در تهران تأسيس شد. دارالفنون را مي‌توان نخستين دانشگاه در تاريخ مدرن ايران دانست. در نوشته‌هاي ايراني، تا ديرزماني همهٔ دانشگاه‌هاي خارجي را دارالفنون مي‌خواندند. ساختمان دارالفنون در خيابان ناصرخسرو در مرکز شهر تهران جاي گرفته است.
اميرکبير پس از سفر به روسيه، متوجه نياز فوري کشور به مرکز آموزش عالي گرديد. لذا از ابتداي صدارت خود، براي ايجاد اين مرکز تلاش کرد. ولي متأسفانه هيچ‌گاه شاهد افتتاح آن نشد. چرا که نخستين دسته از اساتيد به سرپرستي دکتر ياکوب ادوارد پولاک، دو روز پس از دست‌گيري و تبعيد اميرکبير به تهران رسيدند و با استقبال گرمي مواجه نشدند. قريب ۱۴ سال پس از تاسيس مدرسه عالي دارلفنون و کمي پس از مدرسه ابتدائي رشديه تبريز، مدرسه شوکتيه بيرجند سومين مدرسه از نوع مدارس جديد در ايران محسوب مي‌شود که در پي آن دبيرستان شوکتيه و مدارس دشت بياض نهبندان، سربيشه، خوسف و دبستان دخترانه شوکتي افتتاح گرديد.
ورود استادان اتريشي
معلمان اتريشي در ۲۷ محرم سال ۱۲۶۸ هجري قمري دو روز پس از عزل اميرکبير به تهران رسيدند. با وجود اين اميرکبير سفارش آنها را به جان داود خان کرد و گفت چندان که مي‌تواني به آنان مهرباني کن و نگذار ناراحت و پراکنده خاطر شوند. ناصرالدين شاه نيز از ورودشان با خبر و خوشحال شد و داودخان را به اعطاي حمايل سرخ سرتيپي مفتخر کرد. گويا استقبال خوب و شاياني از اساتيد اتريشي به عمل نيامده‌است.
دکتر ياکوب ادوارد پولاک، از جمله آن استادان، سرگذشت پذيرايي سرد ايرانيان را اين گونه نوشته‌است:
ما در ۲۴ نوامبر ۱۸۵۱ به تهران وارد شديم. پذيرايي سردي از ما نمودند. کسي به پيشواز ما نيامد و اندکي پس از آن آگاه شديم که در اين ميانه اوضاع دگرگون شده‌است و چند روز پيش از ورود ما، در پي کارشکني‌هاي درباريان و به ويژهٔ دسيسه‌هاي مادر شاه، که از دشمنان سر سخت اميرنظام بود، ميرزا تقي‌خان از کار بر کنار شده بود. اما همين‌که امير از ورود ما آگاه شد، به ميرزا داوودخان گفته بود اين نمساوي‌هاي بيچاره را من به ايران آورده‌ام. اگر سر کار بودم، اسباب آرامش آنها را فراهم مي‌کردم، اما اکنون نگرانم به آنان خوش نگذرد. سعي کن کارشان رو به راه شود.
گشايش
دارالفنون در روز يکشنبه ششم دي ماه ۱۲۳۰ برابر با پنجم ربيع‌الاول ۱۲۶۸ قمري، سيزده روز پيش از قتل اميرکبير و با حضور ناصرالدين شاه، آقاخان نوري صدراعظم جديد و گروهي از دانشمندان و معلمين ايراني و اروپايي با ۳۰ نفر شاگرد رسماً گشايش يافت.
نام گذاري
از نامه‌هاي به جا مانده از اميرکبير و مندرجات روزنامه وقايع اتفاقيه و اسناد ديگر برمي آيد در آغاز نام خاصي براي اين واحد آموزشي در دست ساخت در نظر نگرفته بودند و از اين بنا با عناوين «مدرسه، مدرسه جديد، مکتبخانه پادشاهي، تعليم خانه، معلم خانه و مدرسه نظاميه» ياد شده‌است. در آخرين نامه‌اي که اميرکبير به سفير ايران در روسيه براي پيگيري جذب استادان اروپايي مي‌نويسد، از اين بنا به عنوان مدرسه نظاميه ياد مي‌کند.
ريشه‌شناسي واژه دارالفنون
در منابع پيش و پس از تأسيس دارالفنون، به خصوص در خاطرات دانش‌آموختگان اروپا به واژه دارالفنون برمي خوريم. اينان زماني که از دانشگاه‌هاي اروپايي نام مي‌برند آنها را دارالفنون مي‌نامند؛ مانند دارالفنون پاريس و دارالفنون لندن. واژه دارالفنون ترجمه Polytechnique فرانسوي يا Polytechnic انگليسي است که عثماني‌ها آن را به عربي ترجمه کردند و با همين لفظ وارد زبان فارسي شد.
چه رشته‌هايي در مدرسه دارالفنون وجود داشت؟
رشته‌هاي تحصيلي پياده‌نظام، سواره‌نظام، توپ‌خانه، مهندسي، پزشکي و جراحي، داروسازي و کاني‌شناسي رشته‌هايي بود که در دارالفنون تدريس مي‌شد. زبان فرانسه، علوم طبيعي، رياضي، تاريخ و جغرافيا دروس مشترک همه رشته‌ها بود، بعدها زبان انگليسي، روسي، نقاشي و موسيقي به اين درس‌ها افزوده شد.
تخريب و نوسازي بنا
ساختمان دارالفنون زمان اميرکبير هشتاد سال پابرجا ماند و باوجود اينکه همچنان قابل‌استفاده بود، در سال ۱۳۰۸ هجري خورشيدي تخريب شد. در اين سال ميرزا يحيي خان اعتمادالدوله قراگزلو وزير معارف وقت ساختمان اوليه را در هم کوبيد و با نقشه و نظارت مارکف، مهندس روسي، ساختمان فعلي را به‌جاي آن ساخت. علي‌اصغر حکمت وزير فرهنگ وقت نيز در سال ۱۳۱۳ در شمال و جنوب، عمارتي را بر آن افزود.
در حال حاضر در ورودي بنا در شمال شرقي مدرسه و رو به خيابان ناصرخسرو باز مي‌شود.در بالاي در دو لنگه‌اي چوبي و قهوه‌اي رنگ مدرسه واژه دارالفنون و سال تأسيس آن ۱۲۶۸ قمري را بر کاشي نوشته‌اند.
اين بناي تاريخي در ۲۶ آبان ۱۳۷۵ به شماره ۱۷۴۸ در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.
آدرس مدرسه دارالفنون : ميدان امام خميني، خيابان ناصرخسرو
برگرفته از سایت دارالفنون و گزیده صحبت های استاد ناصر عظیمی
