مـقالات ســایت
قبل از تأسيس مدسه شوکتيه بيرجند در سال 1286 شمسي که سومين مدرسه درسطح ايران پس از دارالفنون و رشديه بود از مقوله ورزش اطلاعات چنداني در دست نيست اما در نیمه اول دهه 1320 در بیرجند باشگاهی به مدیریت آقای محبعلی آمالی مشغول فعالیت بود ، همچنین در سه نقطه شهر زمین ورزش تاسیس و با کمک انجمن ملی تربیت بدنی و اسدالله علم زمین فوتبال راه اندازی شد .
قبل از سال 1350 تربيت بدني ها در سراسر کشور به صورت شورايي و دبير خانه ورزش هر شهرستان اداره مي شدند وفرماندار به عنوان مسئول اين شورا رئيس آموزش وپرورش،شهردار و يک کارشناس ورزش عضو اين شورا بودند . در مدرسه شوکتيه اکثر علوم آن زمان تدريس مي شد به جز ورزش که معلمين متخصصي را در بر نداشت واينکه اصولاً ورزش هنوز جايگاه خاصي نداشت انجام خدمات ورزشي کلاس را معلم مربوط به همان کلاس صورت مي داد و آن هم برابر با مدل واشکال ورزشي موجود که بيشتر نرمش و ورزشهاي سوئدي بود.اولين کسي که به عنوان معلم ورزش در بين معلمين ودانش آموزان آن زمان مشهور شد اسدالله ناصح بود که شخصي ورزشکار و ورزش دوست بود والبته وي هم مدرک تخصصي نداشت.
در سالهاي قبل از 1330 بيرجند دو باشگاه ورزشي داشته،يکي واقع در مکاني تحت عنوان هنگ کهنه بنام باشگاه جوانان که مسئوليت آن را آقاي فارابي بر عهده داشت و ديگري در کاروانسراي منوچهری بنام باشگاه ورزشي شماره 1 که مسئوليت آن را آقاي مير سميع (آژير) عهده دار بود. اولين باشگاه ورزشي حدود سال 1324 در فرمانداري بيرجند به مديريت فرماندار وقت آقاي شريف شروع به کار کرد.
لازم به ياداوري است در همان ابتدا کنسولگری انگليس در بيرجند برخي از رشته هاي رايج در آن کشور را در بيرجند به معرض نمايش گذاشته بود و چون تعداد آنهابراي تشکيل تيم و تمرين بسنده نمي کردند از فرهنگيان ودانش آموزان تحت تعليم بيرجندي استفاده کرده و مسابقاتي در رشته هاي فوتبال وتنيس برگزار مي کردند. معروف است که اولين مسابقه فوتبال در سطح ايران در بيرجند بين دو تيم ناقص که مخلوطي از انگليسي ها وايراني ها بودند برگزار گرديده و افرادي چون مرحوم محمد علي شاهسوني،مرحوم مهرور و محمد حسن غني و..... در آن شرکت داشتند.
ورزش ژيمناستيک در بيرجند از اواخر سال 1338با آمدن علي اکبر سنجاقساز از مشهد به بيرجند شروع شد.در مهر ماه 1339 آموزش ورزش ژيمناستيک در دبستان شوکتيه سابق بيرجند آغاز شد.
پس از مدت کوتاهي تيم ژيمناستيک بيرجند درمسابقات آموزشگاه هاي خراسان بزرگ شرکت وموفق به کسب مقام دوم گرديد.
اولين فردي که به عنوان معلم ورزش با مدرک ورزشي به بيرجند اعزام شد شخصي بنام هومان بود که در تهران آموزش ديده بود ، ضمن اينکه اشخاصي چون ناصر محمودي ومحمد رضا معماري نيز در اين امر شرکت داشتند.سپس با برگزاري کلاس هايي که در دانشسراي تربيت بدني مشهد در نظر گرفته شده بود تعدادي از علاقمندان عازم وپس از فارغ التحصيلي به تعليم اين علم در بيرجند پرداختند،افرادي چون محمد تقي خرد پيشه ،محمد مهرور ،،مير سميع. واز اينجا بود که افراد علاقمند ي به اين علم پرداخته وبه آموزش هنر جويان روي آوردند و رشته هاي مختلفي را بنا نهادند.از اين جمله مي توان محمد تقي کاشاني ، رضايي طلب و محمد مهرور را نام برد که در رشته بوکس به تعليم پرداختند.
در سال 1335 نجم الدين فارابي در رشته دووميداني(ده گانه) ضمن قهرماني در کشور به المپيک ملبورن استراليا اعزام شد.در سال 1338 قهرماناني از بيرجند به مسابقات کشوري اعزام شدند از جمله محمد مهرور در رقابت با عبدالله موحد قهرمان شش دوره جهان در تهران به نتيجه مساوي دست يافت.
در سال 1346 زمين استاديوم ورزشي آزادي به متراژ 4 هکتار به صورت افتخاري توسط خانواده هاي مهرور و شيباني در اختيار تربيت بدني قرار گرفت.
در سال 1350 سازمان تربيت بدني کشور داير گرديد و پس از مدت 3 ماه اداره تربيت بدني شهرستان بيرجند به رياست محمد مهرور رسماً شروع به کار کرد.
در بازي هاي آسيايي 1354 منوچهر شمشيري يکي از ورزشکاران شايسته رشته دووميداني(در رشته هاي ده گانه) مقام پنجم آسيا را کسب نمود.
در بخش بانوان خانم ها، ايران شيباني ومريم حقيقه از اولين کساني بودند که به تدريس ورزش بانوان در بيرجند پرداختند،سپس خانم گنجي وزهرا فارابي به اين کار مبادرت نمودند .
در سال 1360 حسن رضا خزاعي به عنوان غزال تيز پاي بسکتبال خراسان بزرگ مطرح شد وبه تيم ملي راه يافت و به مدت 8 سال به شکل فعال و 4 سال به صورت نيمه فعال در تيم ملي بسکتبال به مسابقات ارتش های جهان،مسابقات آسيايي بسکتبال در کوالالامپور،چين وچندين مسابقه ديگر اعزام شد.
در سال 1367 محمد تلواری به عنوان دومين سرپرست تربيت بدني شهرستان کار خود را آغاز و تا 1379 ادامه يافت.در دهه 70 تيم باستاني بيرجند در چند دوره متوالي قهرمان ايران شد.
در تابستان1379 ساجد به عنوان رئيس تربيت بدني بيرجند انتخاب ودر دوران رياست ايشان تعدادي مسابقه کشوري به ميزباني بيرجند برگزار شد از جمله يک دوره مسابقه باستاني در رده سني بالاي 40 سال که بيرجند مقام اول اين رقابتها را به دست آورد.
از سال 1381 تا1383سرپرستي اداره تربيت بدني بيرجند به محمد رضا حسيني واگذار گرديد،که برگزاري چند دوره مسابقات بوکس استاني پس از گذشت 34 سال با عنوان جام تيمورپناه وپيشکسوتان بوکس،برگزاري مسابقات کشتي جام محمد مهرور،اعزام تيم باستاني به کشور سوريه ولبنان براي اولين بار،از جمله فعاليتهاي اين دوره مي باشد.
با تقسيم استان خراسان بزرگ از تاريخ 7 مهر سال 1383 به طور رسمي مدير کل تربيت بدني از سوي سازمان انتخاب و به استان تازه تأسيس خراسان جنوبي که در اوايل سال 1383 به استان ارتقا يافته بود معرفي شد .
